Hoe herken ik een gaasvlieg?

Gaasvliegen zijn gevleugelde insecten behorend tot de orde Neuroptera. Ze hebben een zacht lichaam en ze zijn vaak groen of bruin. Een gaasvlieg heeft twee paar tere vleugels die in rust als een dakje boven hun lichaam worden gehouden. Hun vleugels hebben een uitgebreid patroon van aderen <https://www.inaturalist.org/photos/223546146>. Deze aderen zijn ook bij twee andere groepen duidelijk aanwezig, zowel bij de slijkvliegen als de kameelhalsvliegen. Dit zijn in Nederland kleine groepen met minder dan 10 vertegenwoordigers<https://www.inaturalist.org/photos/129685049; https://www.inaturalist.org/photos/67680782 >. Omdat deze deze drie groepen zo op elkaar lijken zijn ze samen vertegenwoordigd in de groep Neuropterida, de zogeheten netvleugeligen. Het project omvat al deze drie groepen, die we allemaal gaasvliegen zullen noemen (hoewel kameelhalsvliegen en slijkvliegen dat dus eigenlijk niet zijn).

Alle Nederlandse Neuroptera-soorten zijn te vinden op het Nederlands Soortenregister via deze link https://www.nederlandsesoorten.nl/linnaeus_ng/app/views/species/nsr_taxon.php?id=171200. Voor de status van zowel de Nederlandse als de Belgische soorten kun je binnenkort ook in de tabel hieronder raadplegen.

Hoe leeft een gaasvlieg?

Vrijwel alle larven van gaasvliegen zijn predatoren. In Nederland leven veel larven van deze groep op het land, waar ze zich vaak te goed doen aan bladluizen. Deze dieetkeuze heeft ze erg waardevol gemaakt als biologisch bestrijdingsmiddel voor gewasbescherming. De larven van mierenleeuwen, die ook tot de gaasvliegen behoren, jagen wel op een hele bijzondere manier. Ze graven een trechtervormige kuil in het zand en gaan zelf onderaan de trechter zitten. Daar wachten ze geduldig tot de mieren hun val in lopen en vervolgens wordt zo’n mier met hun enorme kaken gegrepen. <https://www.inaturalist.org/photos/1155589> Er zijn echter ook genoeg soorten die als larve in het water leven, waarvan een deel zich te goed doet aan zoetwatersponzen! Als volwassene jagen sommige soorten ook volop, terwijl anderen zich voornamelijk tegoed doen aan nectar tijdens bloembezoek.

Grote Gaasvliegmysteries

Zoals hierboven al kort benoemd is weten we ook heel veel nog niet als het over gaasvliegen gaat. Zo lijken heel veel soorten gebonden aan één of een aantal specifieke boomsoorten terwijl we eigenlijk niet goed weten waarom. We weten ook niet of ze zowel als larve als adult aan deze bomen gebonden zijn. Verder zijn er een aantal soorten die heel erg op elkaar lijken waarvoor nog geen betrouwbare kenmerken bestaan om ze zonder DNA-technieken uit elkaar te kunnen houden. Er zijn zelfs soorten die trillingen maken op blaadjes waarvan we geen idee hebben waarom ze dat precies doen. Genoeg grote onbekenden dus.